لغت نامه ها یک کوه را این طوری تعریف می کنند که بلندتر و سراشیب تر از یک تپه است. در واقع کوه یک بخش تغییر یافته از سطح زمین بر اثر عوامل طبیعی است که در یک منطقه محدود دراز شده و به سمت بالای زمین گسترش پیدا کرده. کوه ها معمولاً شیب دارند، کناره هایشان سرازیری است و قله ها و نوک های تیز یا اندکی گرد دارند.

معمولاً، کوه ها زمین های تغییر شکل یافته ای هستند که بیش از 600 متر ارتفاع دارند. کوه ها در هر قاره و حتی زیر اقیانوس های بزرگ وجود دارند. به دلایل مختلف چند نوع مشخص از کوه ها وجود دارند.

کوه ها محل سکونت تقریباً یک دهم انسان ها هستند و یک پنجم سطح خشکی های زمین را می پوشانند و در 75 درصد کشورها وجود دارند. بیشتر از نیمی از آب تازه جهان از کوه ها سرچشمه می گیرد و همه رودخانه های اصلی جهان از سرچشمه های کوهستانی تغذیه می شوند.

کوه ها چگونه تشکیل شده اند؟

کوه ها در دوره های زمانی طولانی و بر اثر نیروهای وحشتناکی در داخل زمین تشکیل شده اند. کوه ها بر اثر آتشفشان ها، فرسایش و آشفتگی یا بالا رفتن پوسته زمین به وجود آمده اند.

پوسته زمین از شش تکه عظیم به نام صفحات ساخته شده که وقتی به هم گیر می کنند مثل یک پازل می شوند. موقعی که دوتکه از پوسته زمین به هم کوبیده می شوند، ممکن است زمین به سمت بالا هل داده شود و کوه ها تشکیل شوند. بسیاری از بزرگ ترین کوه های جهان به خاطر برخوردهای عظیم بین قاره ها به وجود آمده اند.

آیا می دانید که زمین لرزه ها هم موقعی که دو صفحه همدیگر را به عقب هل می دهند و باعث ایجاد شکاف و شکستگی در پوسته می شوند رخ می دهد؟

افزایش تنوع زیستی با تشکیل کوه ها

بسیاری تصور می کنند پایداری یک محیط در دراز مدت به غنای گونه ها منجر می شود اما حالا مشخص شده درواقع مناطقی که از نظر زمین شناسی پویا هستند نقش عمده ای در افزایش تنوع زیستی دارند. درواقع رشته کوه های جوان مانند آند، هیمالیا و زاگرس (در ایران و عراق) چشم انداز وسیعی را مقابل ما قرار می دهند و بسیاری از زیستگاه های جدید برای توسعه گونه های جدید مفیدند. البته اثرات تشکیل کوه ها و تغییرات آب و هوایی مرتبط با آنها فراتر از ایجاد تنها رشته کوه ها است و سیستم های رودخانه ای هم به دنبال آن تغییر می کند.